Rekomendacje PTOHD dot. profilaktyki infekcji SARS-Cov-2 u dzieci w immunosupresji (z chorobami nowotworowymi lub poddawanych przeszczepieniu komórek krwiotwórczych)

Przedstawiamy rekomendacje profilaktyki infekcji SARS-Cov-2 u dzieci w immunosupresji (z chorobami nowotworowymi lub poddawanych przeszczepieniu komórek krwiotwórczych).

Rekomendacje dotyczące immunoprofilaktyki biernej u dzieci w immunosupresji

U pacjentów w immunosupresji stopnia umiarkowanego lub ciężkiego, w wieku ≥12 lat, o masie ciała co najmniej 40 kg zaleca się stosowanie immunoprofilaktyki biernej.
Jedynym obecnie dostępnym jest preparat Evusheld^® zawierający skojarzenie dwóch przeciwciał (tiksagewimab oraz cilgawimab), o przedłużonym działaniu, zarejestrowany przez EMA w profilaktyce przedekspozycyjnej COVID-19.
Warunkiem podania preparatu Evusheld^® jest brak aktualnego zakażenia SARS-CoV-2 i zdefiniowanego narażenia na kontakt z osobą zakażoną SARS-CoV-2.
Preparat jest przeznaczony również dla osób, które nie mogą przyjąć żadnej dostępnej szczepionki przeciw COVID-19.
Podanie preparatu Evusheld^® należy rozważyć zwłaszcza u osób, które są szczególnie zagrożone ciężkim przebiegiem COVID-19.
Lek jest podawany we wstrzyknięciach domięśniowych i wykazuje aktywność neutralizującą wobec wariantu Omicron SARS-CoV-2.
Evusheld^® jest skuteczny w neutralizacji subwariantów BA.2, BA.4 i BA.5 wariantu Omikron. W ostatnim okresie pojawiły się sugestie zwiększania dawki z 300 mg (150 mg każdego przeciwciała) do 600 mg (300 mg każdego przeciwciała).
Lek nie zastępuje szczepionki przeciw COVID-19 i nie należy go stosować u osób bez przeciwwskazań do szczepienia, u których spodziewana jest odpowiednia odpowiedź poszczepienna.
Pacjenci, którzy byli szczepieni przeciwko SARS-CoV-2 mogą otrzymać Evusheld^® najwcześniej po 2 tygodniach od ostatniej dawki szczepionki.
Szczepienie p/COVID19 może być wykonane niezależnie od momentu podania Evusheld^®.
Evusheld^® jest optymalną formą profilaktyki u pacjentów w immunosupresji, u których odpowiedź na szczepienie jest niezadowalająca i krótkotrwała lub nie występuje.
Działanie ochronne przeciwciał utrzymuje się co najmniej przez 6 miesięcy.
Stosowanie w ramach profilaktyki przedekspozycyjnej innych przeciwciał monoklonalnych, takich jak bamlaniwimab/etesewimab lub kaziriwimab/imdewimab aktualnie nie jest uzasadnione ze względu na dominację wariantu Omikron SARS-CoV-2, który nie jest neutralizowany przez te przeciwciała.
Preparaty nieskojarzone przeciwciał monoklonalnych nie są zalecane dla pacjentów w immunosupresji.

Rekomendacje dotyczące zastosowania szczepionek przeciwko COVID-19 u dzieci w immunosupresji

WHO zaleca rozszerzenie serii szczepień podstawowych (tj. trzeciej dawki) oraz dawki przypominającej (tj. czwartej dawki) dla osób z upośledzoną odpornością, dla wszystkich szczepionek przeciwko COVID-19.
Dopuszcza się stosowanie dawek przypominających w postaci szczepionek homologicznych (ta sama platforma szczepionkowa) i heterologicznych (inna platforma szczepionkowa).
Osobom w wieku co najmniej 12 lat należy podać dawkę przypominającą (czwartą) co najmniej 2 miesiące po dawce uzupełniającej (trzeciej).
Dawki szczepionki przeciwko COVID-19 należy podać co najmniej 2 tygodnie przed rozpoczęciem lub wznowieniem leczenia immunosupresyjnego, o ile to możliwe.
Obecnie nie zaleca się wykonywania badań serologicznych lub badań parametrów odpowiedzi komórkowej w celu oceny odpowiedzi na szczepienie przeciwko COVID-19.
Do realizacji szczepienia podstawowego, w tym podawania dawki dodatkowej, należy użyć tego samego preparatu (tj. tego samego producenta). W wyjątkowych sytuacjach, kiedy nie można określić, którą szczepionkę mRNA podano jako pierwszą dawkę schematu podstawowego lub jeśli preparat ten nie jest dostępny, w celu dokończenia rozpoczętego schematu można podać każdą inną dostępną szczepionkę mRNA, zachowując odstęp co najmniej 28 dni między dawkami.
Pacjentów, którzy po dawce szczepionki mRNA otrzymali w celu dokończenia rozpoczętego schematu dawkę szczepionki Janssen/Johnson&Johnson (J/J&J), należy traktować jak osoby zaszczepione 1-dawkowym preparatem J/J&J.
Do realizacji szczepienia przypominającego można użyć dowolnego preparatu mRNA odpowiedniego dla wieku (realizując schemat heterologiczny).
Do szczepienia drugą dawką przypominającą nie należy stosować preparatu Jcoven (J/J&J).
Szczepienie przeciwko COVID-19 zaleca się wszystkim osobom niezależnie od wcześniejszego przebycia zakażenia SARS-CoV-2 (objawowego lub bezobjawowego), i dotyczy to zarówno realizacji szczepienia podstawowego, w tym podawania dawki dodatkowej, jak i przypominającego.

Na rycinie 1 przedstawiono zalecany schemat szczepień przeciwko COVID-19 u osób z ciężkim lub umiarkowanym niedoborem odporności.

Rycina 1. Rekomendacje czasu podania kolejnych dawek szczepionek przeciwko COVID-19 u dzieci z ciężkim lub umiarkowanym niedoborem odporności [wg: https://www.cdc.gov/vaccines/covid-19/clinicalconsiderations/interim-considerations-us.htm l]

Dodatkowe dawki przypominające dla osób z upośledzoną odpornością

Dodatkowe dawki przypominające poza pierwszą dawką przypominającą są obecnie oferowane w niektórych krajach (tj. czwarta dawka dla osób starszych i piąta dawka dla osób z obniżoną odpornością).
Dane na temat skuteczności tych dodatkowych dawek przypominających są nieliczne i nie pozwalają na prognozowanie czasu trwania dalszej ochrony.
Dane dotyczące dodatkowych dawek przypominających są dostępne jedynie dla szczepionek mRNA.

Powyższe rekomendacje przygotowano w oparciu o artykuł „Rekomendacje profilaktyki infekcji SARS-Cov-2 u chorych immunoniekompetentnych” (Tomasiewicz K, Dębska-Ślizień A, Durlik M i wsp. Oncol Clin Pract. DOI: 10.5603/OCP.2022.0035).